Τέσσερα χρόνια μετά την προειδοποίηση για εθνική ψηφιακή πολιτική υπεράνω κομμάτων, οι αριθμοί αποκαλύπτουν: η Ελλάδα απειλείται από την ίδια της την αδράνεια.
Το 2021, το informix είχε θέσει με σαφήνεια την ανάγκη μιας ψηφιακής πολιτικής ανεξάρτητης από κυβερνητικές εναλλαγές. Είχε προειδοποιήσει πως χωρίς συνέχεια, συνέπεια και στρατηγική συνέργεια, η χώρα μας δεν θα πετύχει τους στόχους της Ψηφιακής Δεκαετίας 2030.
Τέσσερα χρόνια αργότερα, η επιβεβαίωση έρχεται με θόρυβο: σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση του ICTPlus: Ψηφιακή Δεκαετία ή Ψηφιακή Οφειλή: Τα 5 σημεία που απειλούν τον στόχο της Ελλάδας, η Ελλάδα υστερεί σημαντικά σε κρίσιμους ψηφιακούς δείκτες, παρά τη σχετική πρόοδο σε υποδομές. Ο τίτλος για την πορεία επίτευξης της Ψηφιακής Δεκαετίας 2030 είναι “Από την Ψηφιακή Υπόσχεση στην Ψηφιακή Υστέρηση”.
Οι Αριθμοί που Πονάνε:
- Μόλις 52,4 % των πολιτών διαθέτει βασικές ψηφιακές δεξιότητες (στόχος: 70,2 %).
- Ηλικιωμένοι: μόλις 12,8 % έχει ψηφιακή εξοικείωση.
- Αγροτικές περιοχές: μόλις 36 % έχουν πρόσβαση και κατάρτιση.
- ΤΠΕ επαγγελματίες: μόνο 2,5 % του εργατικού δυναμικού, σχεδόν η μισή αναλογία από τον μέσο όρο της Ε.Ε.
Η εικόνα είναι ξεκάθαρη: δεν είναι οι κεραίες 5G που λείπουν, αλλά οι άνθρωποι που μπορούν να τις αξιοποιήσουν.
Από την Υποδομή στην Υπόσταση
Η επένδυση σε δίκτυα και τεχνολογίες προχώρησε – και ορθώς. Όμως χωρίς πολιτική βούληση για εκπαίδευση, ένταξη, προσέλκυση ταλέντων και κοινωνική συμμετοχή, οι υποδομές αυτές γίνονται βιτρίνα χωρίς κοινό.
Το άρθρο του 2021 στο informix ήταν προφητικό: απαιτείται μια μακρόπνοη ψηφιακή στρατηγική που να “υπερβαίνει τα πολιτικά χρώματα”. Όχι ως σύνθημα, αλλά ως μονόδρομος.
Ώρα για Επανεκκίνηση με 5 Άξονες:
- Ψηφιακή εκπαίδευση από το σχολείο ως την τρίτη ηλικία
- Ενεργός ενσωμάτωση των περιφερειών και των μειονεκτουσών ομάδων
- Εθνικό σχέδιο προσέλκυσης και διατήρησης ΤΠΕ ταλέντων
- Ανεξάρτητο, υπερκομματικό Ψηφιακό Συμβούλιο Στρατηγικής
- Τακτική αξιολόγηση με διαφάνεια – όχι μόνο “ευρωπαϊκή συμμόρφωση”, αλλά κοινωνική απόδοση
Η Ψηφιακή Δεκαετία κινείται, αλλά η Ελλάδα σέρνεται. Δεν αρκεί η ικανοποίηση από την κάλυψη 5G· απαιτείται πολιτική ωριμότητα να περάσουμε από την τεχνολογική πρόοδο στην κοινωνική αξιοποίηση.
Τέσσερα χρόνια μετά, οι βασικές αδυναμίες που επισημαίνονταν παραμένουν σε μεγάλο βαθμό. Η πρόοδος σε επιμέρους τομείς, όπως η κάλυψη 5G, είναι αξιοσημείωτη, ωστόσο δεν αρκεί για να καλύψει το συνολικό έλλειμμα. Η Ελλάδα συνεχίζει να αντιμετωπίζει ένα σημαντικό χάσμα στις ψηφιακές δεξιότητες, ιδίως σε μεγαλύτερες ηλικίες και αγροτικές περιοχές, ενώ η έλλειψη ειδικών στις ΤΠΕ και η μειωμένη συμμετοχή των γυναικών στον κλάδο αποτελούν τροχοπέδη. Παράλληλα, η υιοθέτηση cloud computing, AI και big data εξακολουθεί να υστερεί έναντι του ευρωπαϊκού μέσου όρου, υποδεικνύοντας ένα ευρύτερο πρόβλημα στην αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών από επιχειρήσεις και δημόσιο τομέα.
Το 2021 βάλαμε τον χάρτη. Το 2025 βλέπουμε ότι η πυξίδα αγνοήθηκε
Η διαχρονική αυτή υστέρηση αναδεικνύει την επιτακτική ανάγκη για αυτό που το Informix.gr αποκαλούσε “Ψηφιακή Πολιτική Ανεξάρτητου Πολιτικών Χρωμάτων“. Δεν αρκεί η διάγνωση των προβλημάτων. Απαιτείται μια μακροπρόθεσμη στρατηγική, βασισμένη σε διακομματική συναίνεση και σταθερή δέσμευση. Η ανάπτυξη των ψηφιακών δεξιοτήτων σε όλα τα επίπεδα της κοινωνίας, η ενίσχυση των υποδομών, η προώθηση της καινοτομίας και, φυσικά, η κυβερνοασφάλεια, αποτελούν πυλώνες που δεν μπορούν να εξαρτώνται από τις εκάστοτε κυβερνητικές αλλαγές.
Η Ελλάδα βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Είτε θα επιταχύνει τις προσπάθειες, υιοθετώντας μια ολιστική και διαχρονική ψηφιακή πολιτική που θα ξεπερνά τις πολιτικές διαφορές, είτε θα κινδυνεύσει να μείνει πίσω, με δυσμενείς συνέπειες για το μέλλον της. Η στιγμή για δράση είναι τώρα, και η συνεργασία είναι το κλειδί. Αν δεν ενεργοποιηθεί τώρα η εθνική ψηφιακή στρατηγική, ανεξάρτητη από εκλογικά ημερολόγια, η “ψηφιακή υπόσχεση” θα μείνει ένα ακόμα απραγματοποίητο σχέδιο.